Afdelingen & Specialismen
U heeft een steen in de nier. De uroloog heeft in overleg met u besloten deze steen door middel van een operatie te verwijderen. U heeft uitleg gekregen over de behandeling, de gevolgen en de risico’s. Om de operatie zo goed mogelijk te laten verlopen, is het belangrijk dat u deze folder goed leest en de adviezen uit de folder opvolgt.
Locatie
Deze operatie vindt plaats in Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp.
Percutane Nefrolitholapaxie (PNL)
.png)
Percutaan betekent door de huid. Nefro betekent nier. Litholapaxie is de methode die gebruikt wordt om stenen te verwijderen. Deze (kijk)operatie wordt gedaan wanneer de steen groot of hard is. Of als de steen onbereikbaar is voor de niersteenvergruizer of ureterorenoscopie (URS). Bij een percutane niersteenbehandeling wordt de nier door de huid heen aangeprikt met behulp van een naald. Daarna wordt een hol buisje met een diameter van ongeveer één centimeter in de nier gebracht. Via dit buisje kan de steen met behulp van speciale instrumenten verwijderd worden. Er ontstaat een klein litteken (ter grootte van het holle buisje).
Voorbereiding op de opname
U wordt aangemeld bij het Opnamebureau. Dit bureau regelt alles voor uw opname in het ziekenhuis. U krijgt een afspraak voor het preoperatief spreekuur (POS) en het verpleegkundig spreekuur.
Preoperatief spreekuur
Tijdens deze afspraak worden alle gegevens verzameld. Ook worden de operatie en de verdoving met u besproken. Om u goed voor te bereiden op deze afspraak krijgt u een vragenlijst. Wij vragen u deze alvast in te vullen en mee te nemen naar uw afspraak.
Bloedverdunnende medicijnen
Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, moet u voor de operatie hiermee stoppen.
U hoort dit van de uroloog.
Verpleegkundig spreekuur
U wordt opgeroepen voor het verpleegkundig spreekuur. De verpleegkundige vertelt u wat er tijdens uw opname op de verpleegafdeling gaat gebeuren. Hij/zij gebruikt hierbij de vragenlijst die u van tevoren thuis al heeft ingevuld.
Operatiedatum
U ontvangt per post een brief met de operatiedatum. Een werkdag van tevoren belt u het telefoonnummer uit de begeleidende brief. Dan hoort u op welk tijdstip u in het ziekenhuis wordt verwacht en op welke afdeling.
U wordt ongeveer 2 dagen in het ziekenhuis opgenomen. Hoe snel u weer naar huis mag, hangt af van het verloop van de operatie en uw herstel.
De operatie
De operatie vindt plaats onder narcose (= algehele verdoving).
Meestal bestaat de operatie uit twee delen.
Tijdens het eerste deel van de operatie ligt u op de rug. De uroloog schuift dan een holle buis in uw plasbuis tot in de blaas. Via deze buis kan de uroloog verschillende instrumenten inbrengen om de plasbuis en de blaas te bekijken.
Vervolgens wordt er een dun slangetje in de urineleider (= ureter) geschoven tot in de nier. Dit slangetje (ureterkatheter) ligt dan in de nier en komt via de plasbuis naar buiten. De instrumenten worden uit de blaas gehaald. De ureterkatheter wordt bevestigd aan een blaaskatheter. Via de ureterkatheter kan tijdens de operatie contrastvloeistof in de nier worden gebracht om deze zichtbaar te maken voor röntgenfoto’s.
In het tweede deel van de operatie wordt u op de buik gedraaid. De nier ligt namelijk aan de rugkant van het lichaam. De nier wordt in beeld gebracht met een echoapparaat of met behulp van röntgenstralen. Daarna prikt de uroloog de nier aan met een dunne naald (punctie). Vervolgens wordt een hol buisje opgeschoven tot in de nier. De niersteen wordt met een speciaal instrument verwijderd. Als de steen te groot is voor het buisje, wordt de hij eerst met speciale apparatuur kleiner gemaakt. Dit gebeurt meestal met trillingen of met laser. Daarna wordt de stukjes steen weggenomen.
Soms lukt het niet om alle stenen te verwijderen. Kleine resten plast u vanzelf uit. Grotere kunnen op een later tijdstip vergruisd worden. Soms is nog een tweede operatie nodig.
De urine is na de ingreep vaak bloederig. Daarom wordt na verwijdering van de steen de holle buis vervangen door een nierkatheter (nefrostomiekatheter) in de nier. Via dit slangetje wordt de urine afgevoerd naar buiten.
Duur van de operatie
De duur van de operatie hangt onder andere af van de grootte van de steen. Meestal duurt de operatie 60 – 120 minuten.
Na de operatie
Na de operatie vertelt de uroloog uw contactpersoon hoe de operatie is gegaan.
Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Als het goed gaat met u, gaat u terug naar de afdeling.
Na de operatie heeft u
:
- een infuus in de arm voor het toedienen van vocht;
- een blaaskatheter. Dit is een slangetje in de blaas die de urine laat afvloeien;
- een nierkatheter.
Het wondje van de huid gaat dan vanzelf dicht.
Een tot twee dagen na de verwijdering van de katheter kan er nog wat urine lekken. Dit stopt vanzelf.
Hierna kunt u in principe naar huis. Na enkele weken komt u op controle bij de uroloog. Meestal wordt er dan een röntgenfoto of echo gemaakt.
Naar huis
- Heeft u voor uw opname bloedverdunnende medicijnen gebruikt, dan hoort u bij ontslag wanneer u hiermee weer kunt starten.
- U krijgt een afspraak mee voor een controle op de polikliniek. Soms krijgt u ook een afspraak voor een röntgenonderzoek. Deze vindt dan eerst plaats.
- Na de operatie wordt vaak een stukje van de niersteen opgestuurd voor onderzoek. De uitslag krijgt u bij de controleafspraak.
Adviezen voor thuis
Urine
Na de operatie kan de urine nog een tijdje wat bloederig zijn. Ook kunt u nog wat reststeentjes (gruis) uitplassen, dit kan een nare pijn geven.In de eerste week kunt u soms een branderig gevoel bij het plassen hebben. Meestal verdwijnen deze klachten vanzelf. Als het nodig is, kunt u een pijnstiller nemen.
Pijn
Na de operatie kunt u pijn voelen in het gebied van de nier. Hiervoor kunt u de afgesproken pijnmedicatie innemen. Meestal is dit paracetamol (tot maximaal 4 x per dag 1 gram).Drinken
Om de blaas te spoelen, kunt u het beste veel drinken. Probeer tenminste anderhalve liter per 24 uur te drinken. Drink bijvoorbeeld elk uur een glas. Na het avondeten kunt u beter minder drinken, omdat u anders ’s nachts veel moet plassen.Koorts
Na een operatie kunt u wat verhoging hebben, tot 38,5 ºC.Inspanning/lichamelijk werk/sport
Wij adviseren de eerste twee weken na uw operatie niet te veel lichamelijk werk te verrichten en niet te sporten. Hieronder valt ook zwaar huishoudelijk werk (zoals stofzuigen, ramen zemen).De eerste weken na de operatie zult u merken dat u eerder moe bent dan voor de operatie. Dit is normaal, forceer daarom niets. Na een aantal weken wordt de vermoeidheid vanzelf minder. Wij raden u aan tot de controleafspraak geen zware voorwerpen (meer dan 10 kilogram) te tillen.
Nefrostomiekatheter
Gaat u met een nefrostomiekatheter naar huis, dan krijgt u instructie hoe u deze moet verzorgen. Zie ook de Alrijne-folder Plaatsen nefrostomiekatheter.Risico’s en complicaties
Meestal is een percutane niersteenverwijdering een veilige methode. Heel soms zijn er complicaties:- Soms lukt het technisch niet de nier op de juiste manier aan te prikken om de steen te bereiken.
- Bij het aanprikken van de nier kunnen de bloedvaten niet goed in beeld worden gebracht. Dan kan een bloedvat wordt geraakt. Meestal kan dit geen kwaad. Als er een groot vat wordt aangeprikt, kunnen heel soms bloedtransfusies nodig zijn.
- Bij het aanprikken van de nier komt het heel soms voor dat andere weefsels geraakt worden. Er kan bijvoorbeeld een bloeding ontstaan. Ook kan een darmlis of long geraakt worden. Dan kan alsnog een gewone operatie nodig zijn.
- In nierstenen zitten bacteriën. Deze kunnen tijdens de operatie vrijkomen. U krijgt dan koorts en een urinewegontsteking. Om dit te voorkomen krijgt u tijdens de operatie antibiotica.
- Kleine deeltjes van de steen kunnen in de urineleider terecht komen. U kunt dan koliekachtige pijn krijgen. Meestal plast u deze rest-stenen gewoon uit. Maar soms moeten zij later verwijderd worden.
Contact opnemen met het ziekenhuis
U neemt contact op met het ziekenhuis:- als u meerdere dagen bloed in de urine blijft houden, wat niet minder wordt en waarbij de urine donkerrood van kleur is;
- als u pijn krijgt die niet verdwijnt na het innemen van pijnstillers;
- als u helemaal niet meer kunt plassen;
- als u koorts heeft boven de 38,5 ºC.
- Alrijne Ziekenhuis Leiden: telefoonnummer 071 517 8244.
- Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp: telefoonnummer 071 582 8060.
Tot slot
Deze folder is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw uroloog. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, of wilt u meer informatie, dan kunt u altijd contact opnemen met de polikliniek Urologie. Het kan handig zijn uw vragen van tevoren op te schrijven.Denkt u eraan bij ieder bezoek aan het ziekenhuis een geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitsbewijs, rijbewijs) en uw zorgverzekeringpas mee te nemen. Zijn uw gegevens (verzekering, huisarts, etc.) gewijzigd, meldt u dit dan bij de Patiëntenregistratie in de hal van het ziekenhuis. Wij stellen het op prijs als u zich tijdig meldt voor de afspraak.
Alrijne ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Het is mogelijk dat een gesprek, onderzoek of behan-deling (gedeeltelijk) wordt gedaan door een uroloog in opleiding, een basisarts of een arts in opleiding.
Vragen
Heeft u nog vragen en/of opmerkingen naar aanleiding van deze folder, stelt u deze dan aan de baliemedewerker van de polikliniek Urologie.De polikliniek Urologie Alrijne Ziekenhuis Leiden is op werkdagen tussen 08.30 en 12.30 uur en tussen 13.30 en 16.30 uur telefonisch te bereiken via nummer 071 517 8244.
De polikliniek Urologie in Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp is op werkdagen tussen 08.30 en 12.30 uur en tussen 13.30 en 16.30 uur telefonisch te bereiken via nummer 071 582 8060.
De polikliniek Urologie in Alrijne Ziekenhuis Alphen aan den Rijn is op dagen dat wij spreekuur hebben tussen 08.30 en 12.30 uur en tussen 13.30 en 16.30 uur telefonisch te bereiken via 0172 467 060.
Buiten deze uren en dagen wordt u automatisch doorverbonden met de locatie Leiderdorp of met het antwoordapparaat, waarop wordt verteld hoe u de uroloog bij spoedgevallen kunt bereiken.
De verpleegafdeling Urologie van Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp is te bereiken via 071 582 9019.